Vụ lúa mùa năm 2012 này, toàn xã Tả Văn Chư trồng 86/89 ha diện tích lúa, giống lúa lai chiếm 98%, diện tích lúa mùa giảm 3 ha do thiếu nước không gieo cấy được và 5 ha lúa nương giống địa phương.

Hiện đang là mùa thu hoạch rộ, nhưng tại cánh đồng lúa các thôn Tẩn Chư, Tả Văn Chư, Sừ Mừ Khang, Lả Gì Thàng… xã Tả Văn Chư, người nông dân “kêu trời” bởi hơn trăm ha lúa vụ mùa bị mất mùa. Ước tính sản lượng chỉ đạt khoảng trên dưới 50% so với vụ trước. Trong đó nhiều hộ dân rơi vào tình trạng mất trắng. Một số khu ruộng tốt cũng chỉ thu được bằng  khoảng 60- 70% sản lượng vụ mùa

Mệt mỏi gom từng bó lúa, Anh Sùng Seo Lờ, thôn Sừ Mừn Khang, xã Tả Văn Chư  xót xa nói:  “So với năm ngoái thì năm nay mất mùa. Cái giống lúa mới CL25 là cái gì đấy thì mất mùa! Nó lên hoa thì khô hết, hoàn toàn là không được! Năm nay nhà tôi trồng cái đấy thu được ít lắm, chỉ được khoảng 50%. Năm ngoái thu được 60 bao, năm nay chỉ được 30 bao. Mọi năm 60 bao nhà mình vừa đủ ăn, năm nay 30 bao làm sao đủ gia đình ăn được! Nhà nước xem có hỗ trợ được chút nào không, không thì chắc chắn là không đủ ăn”!

Đó cũng là tình trạng chung của nhiều hộ dân ở thôn Sừ Mừn Khang, ai cũng lo giáp hạt năm tới thiếu lương thực và bà con nông dân đang tính dự trữ ngô để sử dụng thay thế khi thiếu lúa gạo.

Tại thôn Lả Gì Thàng, cánh đồng lúa dọc theo tuyến đường chính vào xã mùa gặt không còn không khí phẩn khởi như trước. Anh Sùng Seo Nhà 23 tuổi, mới lập gia đình và ra ở riêng được hơn 5 năm,  nhà có 6 sào ruộng, 4 miệng ăn ( 2 con nhỏ) năm được mùa thì đủ ăn, dư rả chút ít thì mang bán song cũng chẳng đủ trang trải cuộc sống, gia đình lại thuộc diện hộ nghèo, nay mất mùa anh lo lắng không biết sẽ sống như thế nào trong những ngày giáp hạt?!

Thôn Tẩn Chư là một trong số thôn khó khăn nhất của xã Tả Văn Chư, do địa hình hiểm trở, toàn núi đá nên mặc dù đã mở đường giao thông nông thôn nhưng xe máy vẫn không đi được, đời sống của bà con nông dân người Mông trong thôn còn nhiều khó khăn, chủ yếu sống bằng nghề nông trồng ngô, lúa. Thôn có 28 hộ dân thì có tới 21 hộ dân thuộc diện hộ nghèo và cận nghèo.

Anh Sùng Seo Nhà và nỗi buồn mất mùa lúa

Cũng chung hoàn cảnh như các thôn khác của xã Tả Văn Chư, vụ mùa năm nay thôn cũng mất mùa vụ lúa mùa, anh Tráng Seo Sừ, trưởng thôn Tẩn Chư rầu rĩ kể: “Thôn Tẩn Chư năm nay phải mất khoảng 50%, ai cũng mất, 03 nhà mất nhiều. Nhà mình năm ngoái được 45 bao, năm nay chỉ được 33 bao thôi! Năm nay tại vì làm không có nước, làm muộn, mạ già. Mong  xã đề nghị Trạm  vật tư huyện cho vay phân trả chậm vụ tới và tín chấp cho vay vốn ưu đãi”.

Theo ông Sùng Seo Vảng, Chủ tịch UBND xã Tả Văn Chư, Vụ thu hoạch lúa mùa năm nay, do thời tiết không thuận lợi, so với năm 2011 có kém hơn, năng xuất, sản lượng chắc chắn là giảm xuống. Nguyên nhân là do năm nay dính hạn, giống mới LC 25 của Lào cai bà con nông dân sử dụng khá nhiều và  trồng đại trà. Do  không phù hợp với điều kiện đất đai, khí hậu của địa phương nên hạt  bị lép hạt.

Trước khó khăn của người nông dân, ông Sùng Seo Vảng, chủ tịch UBND xã cho biết: “Đối với các hộ dân mất mùa lúa, chính quyền xã sẽ quan tâm tạo điều kiện tín chấp cho vay vốn chính sách, ưu đãi ổn định đời sống.  Xã sẽ chủ động đăng ký với Trạm vật tư huyện thực hiện cho vay phân bón trả chậm, bảo đảm sản xuất năm 2013”.

Tuy nhiên, đó chỉ là một số biện pháp trước mắt chưa mang tính bền vững, về lâu dài tránh tình trạng mất mùa lúa do những nguyên nhân trên, chính quyền xã Tả Văn Chư cần chủ động lựa chọn giống lúa phù hợp, trồng thí điểm cần có quy hoạch hợp lý, khu vực nào thiếu nguồn nước cần có kiến nghị Nhà nước đầu tư xây dựng kênh mương thủy lợi bảo đảm nước tưới tiêu.

Đối với những diện tích trồng lúa trồng nhỏ lẻ, ở khu vực có độ dốc quá cao nên vận động bà con chuyển đổi sang trồng các loại cây hoa màu. Bên cạnh đó cần tăng cường chuyển giao khoa học kỹ thuật, hướng dẫn bà con nông dân biện pháp chống hạn… Từ đó từng bước phát triển cây lúa lai ở vùng cao Tả Văn Chư một cách bền vững, bảo đảm an ninh lương thực và ổn định đời sống cho bà con nông dân người dân địa phương.

Theo: Tráng Xuân Cường (GDTĐ)